Deze publicatie maakt gebruik van cookies

We gebruiken functionele en analytische cookies om onze website te verbeteren. Daarnaast plaatsen derde partijen tracking cookies om gepersonaliseerde advertenties op social media weer te geven. Door op accepteren te klikken gaat u akkoord met het plaatsen van deze cookies.

Waterschappen willen in 2035 klimaatneutraal zijn, waarbij ze alleen nog duurzame energie gebruiken en geen CO2-uitstoot meer uitstoten. Aquathermie kan een belangrijke bijdrage leveren aan deze ambitie. Maar bij het terugwinnen van warmte uit oppervlaktewater kunnen onbedoelde neveneffecten optreden voor het waterleven. Vandaar dat STOWA in 2024 meedeed aan een onderzoek dat plaatsvindt in de Sloterplas. Het project is een initiatief van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht (trekkende partner), de hoogheemraadschappen Hollands Noorderkwartier en Rijnland en warmtebedrijf ETEK.

STOWA liet eind 2023 een nieuw beoordelingskader opstellen waarmee waterschappen de ecologische effecten van koudelozingen kunnen inschatten, die ontstaan bij het winnen van warmte uit oppervlaktewater. Dit helpt ze om in specifieke gevallen een besluit te nemen over het al dan niet te staan van warmteterugwinning uit oppervlaktewater. Begin 2024 hield STOWA een webinar waarin de nieuwe handreiking werd toegelicht. In de Sloterplas worden de komende jaren meerdere typen warmteterug­win­installaties getest om te onderzoeken wat het effect is van warmteterug­winning uit oppervlaktewater op het waterleven. De resultaten van de metingen in de Sloterplas leiden mogelijk tot aanpassingen aan dit beoordelingskader.

Eind oktober organiseerde STOWA en andere partijen een speciale kennisdag over aquathermie waarbij de deelnemers een bezoek konden brengen aan de proefinstallaties bij de Sloterplas. Tijdens de dag was er ook volop gelegenheid om kennis- en ervaringen uit te wisselen tussen professionals over lopende en op handen zijnde aquathermieprojecten

De potentie van aquathermie is groot, zo komt uit studies naar voren. Maar niet oneindig groot. Zeker in stedelijk gebied kan de warmtevraag groter blijken dan het aanbod uit oppervlaktewater, afvalwater of drinkwater. Als dat het geval is, doen decentrale overheden er goed aan een waterenergieplan op te stellen en dit in hun beleid te verankeren. De watervergunning biedt waterbeheerders de mogelijkheid om op de gewenste verdeling te sturen. Dit blijkt uit een juridisch onderzoek van de Universiteit Utrecht - uitgevoerd i.o.v. de provincie Utrecht, RWS en STOWA - dat in het najaar van 2023 uitkwam. In september organiseerde STOWA het webinar ‘Sturen op verdeling van schaarse warmte uit aquathermie' Tijdens dit webinar kwamen de belangrijkste bevindingen uit het rapport en enkele praktijkcasussen aan de orde.

De Energie- en Grondstoffenfabriek (EFGF), Rijkswaterstaat en STOWA brachten in 2024 tot slot de Praatplaat Aquathermie uit. De Praatplaat geeft antwoord op vragen als: hoe werkt aquathermie precies? Welke zaken komen erbij kijken? De praatplaat geeft een overzicht van de verschillende aspecten van aquathermie en de benodigde samenwerking tussen de betrokken partijen om met aquathermie aan de slag te gaan.

Programmamanager Watersystemen Michelle Talsma

“Handreiking vergunningverlening aquathermie nader onderbouwen”

“In 2023 brachten we de nieuwe handreiking voor vergunningverlening Aquathermie uit. Het is heel mooi dat er in 2024 een aantal praktijkonderzoeken zijn gestart om te onderzoeken of de handreiking nader onderbouwd kan worden. Eén van die onderzoeken vindt plaats in de Sloterplas, waar effecten van de filters op de ecologie onderzocht worden. We kijken met veel spanning uit naar de resultaten: valt het mee of tegen? Hopelijk dat laatste, zodat we aquathermie verantwoord breed kunnen gaan uitrollen.”

Energietransitie

De mogelijkheden, mitsen en maren van aquathermie

De mogelijkheden, mitsen en maren van aquathermie

Waterschappen willen in 2035 klimaatneutraal zijn, waarbij ze alleen nog duurzame energie gebruiken en geen CO2-uitstoot meer uitstoten. Aquathermie kan een belangrijke bijdrage leveren aan deze ambitie. Maar bij het terugwinnen van warmte uit oppervlaktewater kunnen onbedoelde neveneffecten optreden voor het waterleven. Vandaar dat STOWA in 2024 meedeed aan een onderzoek dat plaatsvindt in de Sloterplas. Het project is een initiatief van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht (trekkende partner), de hoogheemraadschappen Hollands Noorderkwartier en Rijnland en warmtebedrijf ETEK.

STOWA liet eind 2023 een nieuw beoordelingskader opstellen waarmee waterschappen de ecologische effecten van koudelozingen kunnen inschatten, die ontstaan bij het winnen van warmte uit oppervlaktewater. Dit helpt ze om in specifieke gevallen een besluit te nemen over het al dan niet te staan van warmteterugwinning uit oppervlaktewater. Begin 2024 hield STOWA een webinar waarin de nieuwe handreiking werd toegelicht. In de Sloterplas worden de komende jaren meerdere typen warmteterug­win­installaties getest om te onderzoeken wat het effect is van warmteterug­winning uit oppervlaktewater op het waterleven. De resultaten van de metingen in de Sloterplas leiden mogelijk tot aanpassingen aan dit beoordelingskader.

Eind oktober organiseerde STOWA en andere partijen een speciale kennisdag over aquathermie waarbij de deelnemers een bezoek konden brengen aan de proefinstallaties bij de Sloterplas. Tijdens de dag was er ook volop gelegenheid om kennis- en ervaringen uit te wisselen tussen professionals over lopende en op handen zijnde aquathermieprojecten

De potentie van aquathermie is groot, zo komt uit studies naar voren. Maar niet oneindig groot. Zeker in stedelijk gebied kan de warmtevraag groter blijken dan het aanbod uit oppervlaktewater, afvalwater of drinkwater. Als dat het geval is, doen decentrale overheden er goed aan een waterenergieplan op te stellen en dit in hun beleid te verankeren. De watervergunning biedt waterbeheerders de mogelijkheid om op de gewenste verdeling te sturen. Dit blijkt uit een juridisch onderzoek van de Universiteit Utrecht - uitgevoerd i.o.v. de provincie Utrecht, RWS en STOWA - dat in het najaar van 2023 uitkwam. In september organiseerde STOWA het webinar ‘Sturen op verdeling van schaarse warmte uit aquathermie' Tijdens dit webinar kwamen de belangrijkste bevindingen uit het rapport en enkele praktijkcasussen aan de orde.

De Energie- en Grondstoffenfabriek (EFGF), Rijkswaterstaat en STOWA brachten in 2024 tot slot de Praatplaat Aquathermie uit. De Praatplaat geeft antwoord op vragen als: hoe werkt aquathermie precies? Welke zaken komen erbij kijken? De praatplaat geeft een overzicht van de verschillende aspecten van aquathermie en de benodigde samenwerking tussen de betrokken partijen om met aquathermie aan de slag te gaan.

Programmamanager Watersystemen Michelle Talsma

“Handreiking vergunningverlening aquathermie nader onderbouwen”

“In 2023 brachten we de nieuwe handreiking voor vergunningverlening Aquathermie uit. Het is heel mooi dat er in 2024 een aantal praktijkonderzoeken zijn gestart om te onderzoeken of de handreiking nader onderbouwd kan worden. Eén van die onderzoeken vindt plaats in de Sloterplas, waar effecten van de filters op de ecologie onderzocht worden. We kijken met veel spanning uit naar de resultaten: valt het mee of tegen? Hopelijk dat laatste, zodat we aquathermie verantwoord breed kunnen gaan uitrollen.”

Energietransitie

STOWA Publicaties

Hier vindt u de digitale uitgaven van STOWA waaronder het digitale magazine Ter Info.
Volledig scherm