Wat doet STOWA op het snijvlak van landbouw en waterkwaliteit?
STOWA heeft de afgelopen jaren samen met andere partijen het nodige praktische onderzoek verricht naar de emissies van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen vanuit de landbouw naar grond- en oppervlaktewater. Hieronder een overzicht van de belangrijkste projecten.
Monitoring
Hotspots en hot moments van uit- en afspoeling nutriënten
In het Nutriëntenproject van de Kennisimpuls Waterkwaliteit (KIWK) - waar ook STOWA aan meedeed - hebben onderzoekers de hotspots en hot moments van uit- en afspoeling zo nauwkeurig mogelijk in kaart gebracht. Dat geeft aangrijpingspunten voor het nemen van kosteneffectieve maatregelen op de juiste plaats en op het juiste moment. Daarvoor werden percelen in twee pilotgebieden intensief gemonitord. Het betrof de Vinkenloop, een zandgebied in Zuidoost Brabant en Vuursteentocht, een kleigebied in Flevoland. Dat gebeurde met een scala aan meettechnieken en meetmethoden. De langjarige metingen duren in aangepaste vorm nog steeds voort. > Meer informatie
Deltafact
Handreiking gebiedsgerichte monitoring nutriëntenverliezen vanuit de landbouw
In gebiedsgerichte projecten van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer werken waterbeheerders met agrariërs samen om de nutriëntenverliezen uit de landbouw terug te dringen. In deze gebiedsgerichte projecten komt steeds meer vraag naar methoden om de bronnen en routes van nutriënten en de effecten van maatregelen goed te monitoren. In het KIWK-Nutriëntenproject werden twee pilotgebieden ingericht waar monitoring plaatsvond voor een gebiedsgerichte aanpak van nutriënten (zie hierboven). Mede aan de hand van de bevindingen in deze pilotgebieden werd deze handreiking opgesteld. > Naar het Deltafact
Deltafact
Effectiviteit nutriëntenmaatregelen om uit- en afspoeling vanuit landbouwgronden te verminderen
Deze Deltafact geeft een overzicht van de kennis over de effectiviteit van gebiedsgerichte maatregelen om de uit- en afspoeling vanuit landbouwgronden te verminderen. > Naar het Deltafact.
Tool
Maatregelen op de kaart
Om het nemen van nutriëntreducerende maatregelen door agrariërs makkelijker te maken, is in het KIWK-Nutriëntenproject het instrument 'Maatregelen op de kaart' ontwikkeld. Dit geeft voor elk landbouwperceel in Nederland aan welke maatregelen kansrijk zijn. Deze kaart is door NMI beschikbaar gemaakt als een online tool. > Bekijk de tool
> Bekijk een video over het KIWK-nutriëntenproject
Maatregel
Houtsnipper bioreactor
In een vervolg op het KIWK-nutriëntenproject testen en evalueren onderzoekers in de gemonitorde pilotgebieden enkele emissiebeperkende maatregelen, waaronder de houtsnipper bioreactor. > Meer informatie
> Bekijk een video over de houtsnipper bioreactor
Deltafact
Oppervlakkige afspoeling van gewasbeschermingsmiddelen naar oppervlaktewater. Handelingsopties en Good Practices
In dit Deltafact, opgesteld in het kader van het project Gewasbescherming van de Kennisimpuls Waterkwaliteit, zijn de kennis, inzichten en adviezen over afspoeling van gewasbeschermingsmiddelen bijeengebracht in praktijkgerichte opties om de kennis beter te benutten en om bruikbare kennis inzichtelijk te maken. > Naar het Deltafact
Tool
Inzicht in Maatregelen tegen Afspoeling van middelen vanaf Percelen (IMAP)
De good practices uit het bovengenoemde Deltafact zijn eveneens opgenomen in de tool 'Inzicht in Maatregelen tegen Afspoeling van middelen vanaf Percelen (IMAP)'. Met IMAP krijgt de teler inzicht in de situatie per perceel en de mogelijke toepasbare maatregelen. De tool is te vinden op Farmmaps. > Meer informatie
> Bekijk een video over het KIWK-project Gewasbescherming
Deltafact
Modellering van emissie en verspreiding van diergeneesmiddelen in het milieu
Dit Deltafact gaat dieper in op de vraag hoe de belasting van het grondwater en oppervlaktewater berekend kan worden, als gevolg van het toedienen van mest op akkerland en de mate waarin restanten diergeneesmiddelen in de mest in het grondwater dan wel het oppervlaktewater terecht kunnen komen. Met behulp van ruimtelijk gedistribueerde modellering zijn mogelijke hotspots van emissies van diergeneesmiddelen te identificeren. > Naar het Deltafact
Financiële bijdrage
Stimuleringsbudget Emissiebeperking Open Teelten en Veehouderij
Uit het Stimuleringsbudget Emissiebeperking Open Teelten en Veehouderij van de waterschappen kan een financiële bijdrage worden gegeven aan projecten en/of initiatieven gericht op de vermindering van emissies van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen uit de genoemde sectoren. STOWA beheert het stimuleringsbudget namens de waterschappen.
> Meer informatie
Financiële bijdrage
Stimuleringsbudget Emissiebeperking Glastuinbouw
Het realiseren van (nagenoeg) nullozing van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen vanuit de glastuinbouw in 2027. Dat is de doelstelling van het Platform Duurzame Glastuinbouw. Om dat doel te helpen bereiken, hebben de waterschappen een stimuleringsbudget beschikbaar gesteld. STOWA beheert het stimuleringsbudget namens de waterschappen > Meer informatie
Wat doet STOWA op het snijvlak van landbouw en waterkwaliteit?
STOWA heeft de afgelopen jaren samen met andere partijen het nodige praktische onderzoek verricht naar de emissies van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen vanuit de landbouw naar grond- en oppervlaktewater. Hieronder een overzicht van de belangrijkste projecten.
Monitoring
Hotspots en hot moments van uit- en afspoeling nutriënten
In het Nutriëntenproject van de Kennisimpuls Waterkwaliteit (KIWK) - waar ook STOWA aan meedeed - hebben onderzoekers de hotspots en hot moments van uit- en afspoeling zo nauwkeurig mogelijk in kaart gebracht. Dat geeft aangrijpingspunten voor het nemen van kosteneffectieve maatregelen op de juiste plaats en op het juiste moment. Daarvoor werden percelen in twee pilotgebieden intensief gemonitord. Het betrof de Vinkenloop, een zandgebied in Zuidoost Brabant en Vuursteentocht, een kleigebied in Flevoland. Dat gebeurde met een scala aan meettechnieken en meetmethoden. De langjarige metingen duren in aangepaste vorm nog steeds voort. > Meer informatie
Deltafact
Handreiking gebiedsgerichte monitoring nutriëntenverliezen vanuit de landbouw
In gebiedsgerichte projecten van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer werken waterbeheerders met agrariërs samen om de nutriëntenverliezen uit de landbouw terug te dringen. In deze gebiedsgerichte projecten komt steeds meer vraag naar methoden om de bronnen en routes van nutriënten en de effecten van maatregelen goed te monitoren. In het KIWK-Nutriëntenproject werden twee pilotgebieden ingericht waar monitoring plaatsvond voor een gebiedsgerichte aanpak van nutriënten (zie hierboven). Mede aan de hand van de bevindingen in deze pilotgebieden werd deze handreiking opgesteld. > Naar het Deltafact
Deltafact
Effectiviteit nutriëntenmaatregelen om uit- en afspoeling vanuit landbouwgronden te verminderen
Deze Deltafact geeft een overzicht van de kennis over de effectiviteit van gebiedsgerichte maatregelen om de uit- en afspoeling vanuit landbouwgronden te verminderen. > Naar het Deltafact.
Tool
Maatregelen op de kaart
Om het nemen van nutriëntreducerende maatregelen door agrariërs makkelijker te maken, is in het KIWK-Nutriëntenproject het instrument 'Maatregelen op de kaart' ontwikkeld. Dit geeft voor elk landbouwperceel in Nederland aan welke maatregelen kansrijk zijn. Deze kaart is door NMI beschikbaar gemaakt als een online tool.
> Bekijk de tool
> Bekijk een video over het KIWK-nutriëntenproject
Maatregel
Houtsnipper bioreactor
In een vervolg op het KIWK-nutriëntenproject testen en evalueren onderzoekers in de gemonitorde pilotgebieden enkele emissiebeperkende maatregelen, waaronder de houtsnipper bioreactor. > Meer informatie
> Bekijk een video over de houtsnipper bioreactor
Deltafact
Oppervlakkige afspoeling van gewasbeschermingsmiddelen naar oppervlaktewater. Handelingsopties en Good Practices
In dit Deltafact, opgesteld in het kader van het project Gewasbescherming van de Kennisimpuls Waterkwaliteit, zijn de kennis, inzichten en adviezen over afspoeling van gewasbeschermingsmiddelen bijeengebracht in praktijkgerichte opties om de kennis beter te benutten en om bruikbare kennis inzichtelijk te maken. > Naar het Deltafact
Tool
Inzicht in Maatregelen tegen Afspoeling van middelen vanaf Percelen (IMAP)
De good practices uit het bovengenoemde Deltafact zijn eveneens opgenomen in de tool 'Inzicht in Maatregelen tegen Afspoeling van middelen vanaf Percelen (IMAP)'. Met IMAP krijgt de teler inzicht in de situatie per perceel en de mogelijke toepasbare maatregelen. De tool is te vinden op Farmmaps. > Meer informatie
> Bekijk een video over het KIWK-project Gewasbescherming
Deltafact
Modellering van emissie en verspreiding van diergeneesmiddelen in het milieu
Dit Deltafact gaat dieper in op de vraag hoe de belasting van het grondwater en oppervlaktewater berekend kan worden, als gevolg van het toedienen van mest op akkerland en de mate waarin restanten diergeneesmiddelen in de mest in het grondwater dan wel het oppervlaktewater terecht kunnen komen. Met behulp van ruimtelijk gedistribueerde modellering zijn mogelijke hotspots van emissies van diergeneesmiddelen te identificeren. > Naar het Deltafact
Financiële bijdrage
Stimuleringsbudget Emissiebeperking Open Teelten en Veehouderij
Uit het Stimuleringsbudget Emissiebeperking Open Teelten en Veehouderij van de waterschappen kan een financiële bijdrage worden gegeven aan projecten en/of initiatieven gericht op de vermindering van emissies van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen uit de genoemde sectoren. STOWA beheert het stimuleringsbudget namens de waterschappen.
> Meer informatie
Financiële bijdrage
Stimuleringsbudget Emissiebeperking Glastuinbouw
Het realiseren van (nagenoeg) nullozing van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen vanuit de glastuinbouw in 2027. Dat is de doelstelling van het Platform Duurzame Glastuinbouw. Om dat doel te helpen bereiken, hebben de waterschappen een stimuleringsbudget beschikbaar gesteld. STOWA beheert het stimuleringsbudget namens de waterschappen > Meer informatie