Waterschapshuizen in Nederland
Vanaf 1255 hebben waterschappen in laag-Nederland de strijd aangebonden met de dreiging van water. De bestuurders van de grotere waterschappen werkten vanuit waterschapshuizen, polder- of gemeenlandshuizen. Op deze pagina een aantal van deze werkplekken die verzameld zijn in het boek ‘Waterschapshuizen in Nederland - Zetels van polders en waterschappen’ van Peter Nijhof en Herman Havekes.
Waterschap Brabantse Delta
Breda, Kasteel Bouvigne (1544)
Kasteel Bouvigne
De Blauwe Zaal
Waterschap de Overwaard
Nu: Waterschap Rivierenland
Kinderdijk, Waardhuis (1581, uitgebreid met een bestuurszaal in 1644)
Waardhuis Overwaard. De achterzijde heeft hoge vensters met classicistische frontons.
Tegeltableau, aangeboden door de hoofdingelanden en hun plaatsvervangers met de namen van de bestuurders van het hoogheemraadschap.
Hoogheemraadschap van Delfland
Delft, Gemeenlandshuis (1645)
Dit stadspaleis uit 1505 in Delft is sinds 1645 de zetel van het Hoogheemraadschap van Delfland. De entree wordt versierd door de wapens van het hoogheemraadschap, de dijkgraaf, hoogheemraden, secretaris en rentmeester.
De grote vergaderzaal
Waterschap Wieringerwaard
Nu: Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
Wieringerwaard, Polderhuis (1612)
Het Polderhuis
Hal met trap
Makkumer- en Parregaastermeerpolders
Nu: Wetterskip Fryslân
Makkum, Gemaal (1881)
Gemaal Makkumer- en Parregaastermeerpolders. De polder had de juridische status van een waterschap.
Bestuurskamer van het polderbestuur in het gemaal. Het is recent gerestaureerd en heringericht met meubilair van andere opgeheven Friese waterschappen.
Terschellingerpolder
Nu: Wetterskip Fryslân
Midsland, Polderhuis (1872)
Het polderhuis van de Terschellingerpolder. Ook deze polder had de juridische status van een waterschap.
Gedenksteen voor de eerste steen die gelegd werd in 1872 door de dijkgraaf van de polder.
Over het boek
De grote meerderheid van kleine waterschappen had geen eigen onderkomen en vergaderde thuis, in openbare herbergen of logementen. In 1950 waren er nog ruim 2600 waterschappen. De Watersnood van 1953 dwong tot een krachtiger en grootschaliger aanpak van de strijd tegen het water. Na een halve eeuw van reorganisaties zijn er nu 21 waterschappen.
In deze periode werden voor de vele fusiewaterschappen opnieuw waterschapshuizen ingericht of gebouwd, ook in de hogere landsdelen die lang buiten waterschapsverband vielen.
‘Waterschapshuizen in Nederland’ is de eerste landelijke verkenning van een nog onbekende categorie van gebouwd erfgoed met aandacht voor ligging, architectuur en gebruik(ers). Ook behoud en herbestemming komen aan bod. Daarnaast biedt het een cultuurhistorische inkijk in de bijzondere waterschapswereld en het verloop en de perikelen van de grootste bestuurlijke reorganisatie ooit in ons land.
Het boek ‘Waterschapshuizen in Nederland’ is te bestellen bij Uitgeverij Waanders
Waterschapshuizen in Nederland
Vanaf 1255 hebben waterschappen in laag-Nederland de strijd aangebonden met de dreiging van water. De bestuurders van de grotere waterschappen werkten vanuit waterschapshuizen, polder- of gemeenlandshuizen. Op deze pagina een aantal van deze werkplekken die verzameld zijn in het boek ‘Waterschapshuizen in Nederland - Zetels van polders en waterschappen’ van Peter Nijhof en Herman Havekes.
Waterschap Brabantse Delta
Breda, Kasteel Bouvigne (1544)
Kasteel Bouvigne
De Blauwe Zaal
Waterschap de Overwaard
Nu: Waterschap Rivierenland
Kinderdijk, Waardhuis (1581, uitgebreid met een bestuurszaal in 1644)
Waardhuis Overwaard. De achterzijde heeft hoge vensters met classicistische frontons.
Tegeltableau, aangeboden door de hoofdingelanden en hun plaatsvervangers met de namen van de bestuurders van het hoogheemraadschap.
Hoogheemraadschap van Delfland
Delft, Gemeenlandshuis (1645)
Dit stadspaleis uit 1505 in Delft is sinds 1645 de zetel van het Hoogheemraadschap van Delfland. De entree wordt versierd door de wapens van het hoogheemraadschap, de dijkgraaf, hoogheemraden, secretaris en rentmeester.
De grote vergaderzaal
Waterschap Wieringerwaard
Nu: Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
Wieringerwaard, Polderhuis (1612)
Het Polderhuis
Hal met trap
Makkumer- en Parregaastermeerpolders
Nu: Wetterskip Fryslân
Makkum, Gemaal (1881)
Gemaal Makkumer- en Parregaastermeerpolders. De polder had de juridische status van een waterschap.
Bestuurskamer van het polderbestuur in het gemaal. Het is recent gerestaureerd en heringericht met meubilair van andere opgeheven Friese waterschappen.
Terschellingerpolder
Nu: Wetterskip Fryslân
Midsland, Polderhuis (1872)
Het polderhuis van de Terschellingerpolder. Ook deze polder had de juridische status van een waterschap.
Gedenksteen voor de eerste steen die gelegd werd in 1872 door de dijkgraaf van de polder.
Over het boek
De grote meerderheid van kleine waterschappen had geen eigen onderkomen en vergaderde thuis, in openbare herbergen of logementen. In 1950 waren er nog ruim 2600 waterschappen. De Watersnood van 1953 dwong tot een krachtiger en grootschaliger aanpak van de strijd tegen het water. Na een halve eeuw van reorganisaties zijn er nu 21 waterschappen.
In deze periode werden voor de vele fusiewaterschappen opnieuw waterschapshuizen ingericht of gebouwd, ook in de hogere landsdelen die lang buiten waterschapsverband vielen.
‘Waterschapshuizen in Nederland’ is de eerste landelijke verkenning van een nog onbekende categorie van gebouwd erfgoed met aandacht voor ligging, architectuur en gebruik(ers). Ook behoud en herbestemming komen aan bod. Daarnaast biedt het een cultuurhistorische inkijk in de bijzondere waterschapswereld en het verloop en de perikelen van de grootste bestuurlijke reorganisatie ooit in ons land.
Het boek ‘Waterschapshuizen in Nederland’ is te bestellen bij Uitgeverij Waanders
