Iconen voor de sleutelfactoren stedelijke waterhuishouding

Het stedelijk gebied is niet goed bestand tegen klimaatverandering. Langdurige perioden van droogte en hitte, en ook extreme neerslag, vragen om maatregelen die de waterhuishouding in de stad klimaatbestendig maken. Maar welke? STOWA ontwikkelt een analysetool die helpt bij het maken van keuzes: de Sleutelfactoren Stedelijke Waterhuishouding.

Sleutelfactoren associëren we met ecologische waterkwaliteit. STOWA ontwikkelde immers al sleutelfactoren om analyses te kunnen maken van het ecologisch functioneren van wateren: wat is de toestand van het water en waarom is die zo? De sleutelfactoren bieden de helpende hand bij het bepalen van de juiste verbetermaatregelen. Maar net als het ecologisch watersysteem vraagt ook het stedelijk watersysteem om verbeteringen. Dat bracht STOWA op het idee om een soortgelijke analysetool te maken: de Sleutelfactoren Stedelijke Waterhuishouding.

Het stedelijk watersysteem is een ingewikkeld samenspel van riolering, oppervlaktewater, grondwater en drinkwater. Over de samenhang tussen deze onderdelen, en de manier waarop die elkaar beïnvloeden, is maar weinig bekend. Deels is dat te verklaren doordat het systeem als geheel geen 'eigenaar' heeft; het is niet van de gemeenten en niet van de waterschappen. In theorie is de verdeling van verantwoordelijkheden helder, maar in de praktijk hebben waterschappen en gemeenten hier vaak discussies over. De oplossing is dat ze gezamenlijk een systeemanalyse maken. De Sleutelfactoren Stedelijke Waterhuishouding kunnen daarbij helpen.

Inmiddels zijn er elf 'basis' sleutelfactoren ontwikkeld. Ze zijn onderverdeeld in vier categorieën: de waterbalans (aanvoer, berging, afvoer), de maximale capaciteit van het systeem (aanvoer, berging, afvoer), de reactie van het watersysteem (aanvoerdynamiek, bergingsdynamiek en afvoerdynamiek) en de kwaliteit van het watersysteem (belasting en verblijftijd). Voor een klimaatbestendig stedelijk gebied is een mix van maatregelen nodig. Denkbare maatregelen zijn het vergroten van het waterbergend vermogen, het vertragen van de afvoer, verbetering van de waterkwaliteit of het beperken van de gevolgen van wateroverlast. Om de juiste keuzes te kunnen maken, zullen de sleutelfactoren - en de methodiek om ze toe te passen - eerst nog verder worden uitgewerkt. Vervolgens kan de tool bij alle waterschappen en gemeenten worden 'uitgerold', zodat ze serieus aan de slag kunnen met stedelijke klimaatadaptatieve waterhuishouding.